Jedną z legalnych form obniżania swojego zobowiązania podatkowego jest możliwość korzystania z narzędzia tak zwanych kosztów uzyskania przychodów. Koszty uzyskania przychodu zgodnie z treścią podstawowego aktu prawnego o podatkach (Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.) oznaczają koszty poniesione w celu osiągniecia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. O ile osoby prowadzące działalność gospodarczą w określone sposoby mogą dokumentować oraz księgować swoje koszty, w przypadku osób pracujących w ramach umowy o pracę ta sytuacja jest utrudniona. Dlatego ustawodawca postanowił wyjaśnić reguły w sposób dokładniejszy.
Koszty uzyskania przychodu w aktualnej ustawie o PIT
Zgodnie z art. 22 ustawy o PIT ust. 2 ustawodawca zdecydował jakie koszty uzyskania przychodu mogą być wykorzystywane przez podatników pracujących w ramach umowy o pracę. Ta kategoria kosztów uzyskania przychodów w rozliczeniu PIT dotyczy przychodów z tytułu:
- stosunku służbowego,
- stosunku pracy,
- stosunku spółdzielczego pracy,
- pracy nakładczej.
Ustawodawca wskazał cztery konkretne kwoty w rozumieniu miesięcznym lub rocznym (za rok podatkowy) w zależności od tego, gdzie znajduje się miejsce zamieszkania podatnika, oraz ile stosunków pracy dotyczy danego pracownika (podatnika).
Wyciąg z przepisów (Ustawa o PIT):
Art. 22. [Koszty uzyskania przychodu] 1. Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Wysokość kosztów uzyskania przychodu
W rozliczeniu PIT podatnik, który pracował w ramach umowy o prace może stosować zasady dotyczące kosztów określone w ustawie o podatku dochodowym w kwotach wskazanych w art. 22. Ustawodawca zdecydował, że wysokość tych kosztów ma wynosić:
- 250 złotych miesięcznie, w przypadku, jeżeli podatnik uzyskuje przychody z tytułu jednego stosunku pracy, ale za rok podatkowy nie więcej niż łącznie 3000 złotych,
- w przypadku, jeżeli podatnik uzyskuje przychody z kilku stosunków pracy łącznie koszty uzyskania przychodu, w rozliczeniu PIT, za rok podatkowy, nie mogą przekroczyć 4500 zł,
- 300 złotych miesięcznie, jeżeli podatnik ma miejsce stałego lub czasowego zamieszkania poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę i w takim wypadku maksymalnie 3600 zł,
- w przypadku, jeżeli podatnik uzyskuje przychody z równocześnie kilku źródeł stosunków pracy, a jego miejsce zamieszkania stałego lub czasowego znajduje się poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie otrzymuje dodatku za rozłąkę ogólny koszt uzyskania przychodu w skali rocznej nie może przekroczyć 5400 z za dany rok podatkowy.
Praktyczne aspekty rozliczenia PIT
W praktyce informacje o wysokości uzyskania przychodów podatnik powinien znaleźć w PIT 11, który otrzymał od swojego pracodawcy. Powinien sprawdzić poprawność wypełnionych w nim danych, a następnie przy jego wykorzystaniu rozliczyć swoje indywidualne zeznanie podatkowe. W przypadku osób pozostających w stosunku pracy będzie to z dużym prawdopodobieństwem PIT 37, w którym informacje o kosztach uzyskania przychodu znajdują się w części oznaczonej literą „D”.