Tłumacz przysięgły to jeden z dziewiętnastu zawodów zaufania publicznego ustanowionych w Polsce. Jego praca jest regulowana przez wiele aktów prawnych, przez co nie każdy może nim zostać. Jak dokładnie wyglądają obowiązki tłumacza przysięgłego, co zrobić, by pracować w tym zawodzie i kiedy skorzystać z jego usług?
Tłumacz przysięgły — co to za zawód?
Praca tłumacza przysięgłego to jeden z zawodów zaufania publicznego w myśl obowiązującego w Polsce prawa. Wszelkie kwestie prawne związane z tym zawodem reguluje ustawa z dnia 25 listopada 2004 r. o zawodzie tłumacza przysięgłego. W niej znajdują się wymagania, które trzeba spełnić, by zostać takim tłumaczem, czy też zakres jego uprawień.
Zadaniem osób pracujących w tym zawodzie jest wykonywanie tłumaczeń przysięgłych. W przeciwieństwie do zwykłych tłumaczeń są one opatrzone urzędową pieczęcią. Takie dokumenty są w urzędach traktowane na równi z oryginałami. Kolejna duża różnica pomiędzy zawodem tłumacza zwykłego, a przysięgłego to odpowiedzialność. W przypadku tłumacza przysięgłego przyjmuje on pełną odpowiedzialność za wszelkie błędy w tłumaczeniu. W przypadku wystąpienia takowych tłumacz może zostać ukarany przez Komisję Odpowiedzialności Zawodowej. Ta może zastosować kary upomnienia, nagany, kary pieniężne, czy też zawieszenia lub pozbawienia prawa do wykonywania zawodu.
Kto może zostać tłumaczem przysięgłym?
Aby pracować jako tłumacz przysięgły, trzeba spełnić wymogi stawiane przez wspomnianą wcześniej ustawę o zawodzie tłumacza przysięgłego. Według nich tę pracy może wykonywać każda osoba, która:
- ma obywatelstwo polskie lub jednego z państw członkowskich UE, EFTA, Szwajcarii, bądź innego państwa, które zapewnia prawo podjęcia zatrudnienia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- ma pełną zdolność do czynności prawnych,
- nie była karana za przestępstwo skarbowe, przestępstwo umyślne lub przestępstwo nieumyślne przeciwko bezpieczeństwu obrotu gospodarczego,
- zna język polski,
- ukończyła studia wyższe,
- zdała egzamin na tłumacza przysięgłego
Przed próbą podjęcia pracy jako tłumacz przysięgły trzeba spełnić wszystkie wymagania poza zdaniem egzaminu, a następnie wypełnić stosowne formularze na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości. Na ich podstawie zapisuje się do egzaminu, którego termin ustali i poda Państwowa Komisja Egzaminacyjna. Do testu podchodzi się co najmniej 21 dni po wysłaniu zgłoszenia.
Egzaminy na tłumacza przysięgłego podzielone są na dwie części. Pierwsza polega na tłumaczeniu pisemnym z języka polskiego na wybrany język obcy i odwrotnie. Druga to z kolei na tłumaczeniu ustnym, również z polskiego na język obcy i odwrotnie. Nie są to jednak łatwe egzaminy. Wedle dostępnych danych ich zdawalność mieści się w przedziale 20-30%.
Kiedy można skorzystać z usług tłumacza przysięgłego?
Zadaniem tłumacza przysięgłego jest wykonywanie tak zwanych tłumaczeń przysięgłych, czy też uwierzytelnionych dokumentów urzędowych. Co to oznacza? Osoba pracująca jako tłumacz przysięgły na podstawie prawa do wykonywania swojego zawodu, może przetłumaczyć dokumenty do celów urzędowych. Są to różnego rodzaju świadectwa, akty małżeństwa, urodzenia, czy zgonu, umowy kupna-sprzedaży, dokumenty pojazdów, testamenty, czy też pełnomocnictwa.
Będąc w posiadaniu tłumaczeń przysięgłych wykonanych przez uprawnionego do tego tłumacza, można na przykład bez problemów zarejestrować auto sprowadzone z zagranicy. Jest to jedna z popularniejszych usług wśród tych najbardziej przyziemnych. Tłumacz przysięgły przydaje się także w przypadku wszelkich kwestii związanych z zatrudnieniem za granicą.
W Polsce tłumacz przysięgły współpracuje także z instytucjami publicznymi. W takim wypadku musi korzystać z odgórnie ustalonych stawek, których wysokość wyznacza się w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości.